W artykule:
Blizna to wtórny wykwit skórny, która pojawia się w miejscu uszkodzenia skóry właściwej i powstaje w wyniku jej zastąpienia tkanką łączną włóknistą. Do powstania blizn dochodzi w różnych sytuacjach np. po urazach mechanicznych, oparzeniach, zabiegach chirurgicznych, szczepieniach, a także piercingu czy wykonywaniu i usuwaniu tatuaży. Ich przyczyną są również choroby skóry, takie jak np. trądzik pospolity czy ospa wietrzna.
Jak powstaje blizna?
Proces gojenia się ran, prowadzący do wytworzenia blizny, jest skomplikowany i obejmuje kilka etapów: stan zapalny, proliferację oraz przebudowę tkanek. Nie zawsze jednak przebiega on w sposób idealny, co skutkuje powstaniem blizny o odmiennych cechach niż zdrowa skóra.
Świeża blizna ma charakterystyczny czerwony odcień wynikający z wrastania naczyń włosowatych pomiędzy włókna kolagenowe. Wraz z upływem czasu blizna dojrzewa – staje się jaśniejsza, mniej elastyczna, lśniąca i pozbawiona naturalnego poletkowania widocznego na powierzchni skóry [1].
Plastry, żele i maści na blizny – jak działa?
Blizny można leczyć miejscowo, korzystając z różnych preparatów, takich jak maści, kremy, żele czy plastry. W składzie tego typu produktów znajdują się różne składniki np. mieszanki olejków roślinnych, wyciąg z cebuli czy alantoiną.
W sprzedaży znajdują się również preparaty silikonowe, dostępne w postaci żeli i plastrów. Żel silikonowy działa poprzez uelastycznienie, zmiękczenie i wygładzenie blizny. Po aplikacji tworzy na powierzchni skóry barierę, która sprzyja gojeniu, zmniejsza świąd i zmniejsza zaczerwienienie. Podobnie działa plaster, ale jego dodatkową zaletą jest wygoda stosowania – wystarczy przykleić go na określony czas na skórę [1].
Wybrane składniki maści na blizny i ich działanie
Wybór maści na blizny jest bardzo szeroki, dlatego nie sposób opisać wszystkich składników aktywnych w jednym miejscu. Poniżej znajduje się opis wybranych z nich.
- Ekstrakt z cebuli – stosuje się go w leczeniu bliznowców i blizn przerostowych jako środek wspomagający gojenie się ran.
- Zielona herbata (Camellia sinensis) – jest źródłem katechin, czyli związków fenolowych o działaniu przeciwutleniającym, przeciwzapalnym i fotoprotekcyjnym.
- Aloes – wykazuje działanie przeciwzapalne, ochronne i antyseptyczne. Może przyspieszać prawidłowy proces gojenia i zapobiegać powstawaniu blizn.
- Witamina E – jako antyoksydant może wspierać ochronę skóry przed uszkodzeniami spowodowanymi działaniem promieniowaniem UV [1].
Kiedy warto stosować maść na blizny?
Maść na blizny warto stosować, gdy rana została całkowicie wygojona, a także, gdy blizna:
- jest stosunkowo świeża lub w fazie remodelingu
- wywołuje objawy dyskomfortu np. świąd, napięcie
- jest blizną przerostową
- jest narażona jest na czynniki szkodliwe (promieniowanie UV, tarcie)
Dobór konkretnego preparatu i czas jego stosowania zależą od rodzaju blizny, czasu jej istnienia, lokalizacji i stanu skóry. Przed zakupem maści na blizny warto skonsultować się z lekarzem.
Inne sposoby na blizny
Maści na blizny nie są jedynym sposobem leczenia. W terapii blizn wykorzystuje się również inne sposoby np. fizjoterapię. Do najczęściej stosowanych metod należą:
- mobilizacja blizny
- masaże
- igłowanie na sucho
- kinesiotaping
Ich celem jest zwiększenie elastyczności i ruchomości tkanek, zapobieganie powstawaniu zrostów, a także zmniejszenie nieprzyjemnego uczucia ciągnięcia odczuwanego przez pacjentów.
W przypadku blizn po oparzeniach stosuje się również odzież uciskową jako formę profilaktyki nadmiernego bliznowacenia. Może być ona zalecana jako jedna z metod zapobiegania powstawaniu nieprawidłowych blizn w obszarach szczególnie narażonych.
W niektórych sytuacjach wykonuje się chirurgiczne usunięcie blizny. Zajmuje się nim chirurg plastyk, który usuwa starą bliznę, przygotowuje brzegi nowo powstałej rany i zszywa je cienką nicią. Po zabiegu blizna nie znika całkowicie, ale jest zdecydowanie mniej widoczna [2].
Przypisy:
- https://www.wiadomoscidermatologiczne.pl/artykul/blizny-mozliwosci-terapii-miejscowej
- https://www.bogdanidermatologia.pl/baza-wiedzy/blizny-rodzaje-sposoby-leczenia-i-rehabilitacji-blizn/
Artykuł powstał we współpracy z e-ZikoApteka.